Apirilaren 24an 9 urte beteko dira moda industriaren historiako hondamendirik larriena gertatu zenetik. Bangladeshko Rana Plaza eraikina erori egin zen eta 1.138 pertsona hil zituen. Gehienek arropa fabrikatzen egiten zuten lan eraikin hau oso segurua ez zen tailerretan.
Arropa Garbia Kanpainaren sareak egun hau gogoratzen du oraindik sinatu ez duten enpresa guztiei dei eginez Ehungintzaren eta Jantzigintzaren Sektoreko Osasun eta Segurtasunerako Nazioarteko Akordioa sina dezaten.
Esteka honetatik zeuk ere sinatzera gonbidatzen zaitugu: ranaplazaneveragain.org/#act
Hainbat marka oso ezagunek, Levi ‘s eta IKEAk kasu, uko egin diote kolapsoari erantzuteko sortu zen segurtasun-mekanismoarekin bat egiteari. Programa hau hirugarren iterazioan dago orain: Nazioarteko Akordioa. Gaur egun, Bangladeshen hornitzen diren 171 markek sinatu dute akordio hau, moda azkarreko erraldoiak barne, hala nola H & M, Inditex eta Fast Retailing (UNIQLO). Programari atxikitzeari eta hura ordaintzeari uko egiterakoan, baina programa honek hobetzen dituen fabriketan hornitzen jarraitu dutenez, Levi ‘s eta IKEA beste marka horien ahaleginez baliatzen ari dira. Lantegi hauei buruzko gure ikerketak erakusten du marka biek onura atera dietela programa batek egindako aurrerapenei ez finantzarioki ezta politikoki ere babesten ez dutena.
Nahiz eta IKEAk ziurtatu digun bere kontrol-sistemek Akordiokoek bezala edo hobeto funtzionatzen dutela, gure ikerketak panorama ezberdina deskribatzen du.
IKEA 2007tik presente zegoen lantegi batean, Rana Plaza behera erori zenetik egindako lehen ikuskapenak IKEAren barne-sistemak alde batera utzitako segurtasun arau-hauste guztiak erakutsi zituen. Horien artean, suteen aurkako aterik eza, irteerako ateetako batzuetan giltzarrapoen presentzia baita hormetako arrakalak ere. IKEAren ikuskapen-programaren 2008ko bertsioak kable elektriko akastunak saihestu beharreko osasunerako eta segurtasunerako arrisku gisa esplizituki identifikatzen zituen arren, 2014ko ikuskapenak kable elektrikoen isolamendu eza berretsi zuen. Arazo hauetako asko ondorengo urteetan konpondu ziren, IKEAk aurrerapen horiek ahalbidetu zituen programari lagundu gabe.
Levi ‘sek urteak daramatza Akordioak 2017an gerta zitekeen erorketa bat ekidin zuen fabrika batean hornitzen Akordioak fabrikako jabeek behartu zituen serio hartzera langileen kexak, eraikina hustera eta ez uztera langileei itzultzen eraikina egituraz indartuta egon arte. Hau guztia gertatu zen Levi ‘sek langile horiei fabrikako jabeei presioa egitea ahalbidetu zien sistemari lagundu gabe, haien segurtasuna serio har zezaten. Levi ‘sen barne-kontroleko sistemen ikuskaritzapean bakarrik geratu izan balitz, baliteke eraikin hori eraitsi izana.
Arropa-fabriketako langileen segurtasuna bermatzeko, ezinbestekoa da Bangladeshen hornitzen diren marka guztiek Akordioa lehenbailehen sinatzea. Horregatik, Arropa Garbia Kanpainaren sareak dei egiten die IKEA, Levi ‘s eta sinatu ez duten gainontzeko markei, hala nola Gap, Desigual, Walmart,The North Face edo Alcampo.
Nazioarteko Akordioa sinatu ez zuten markei zuzenduta dago deialdia zehazki, nahiz eta 2013an Rana Plazako fabrika bateko erosleak izan. Marka hauek hornitzen dituzten fabrikek, oraindik ere, Rana Plaza baino lehen industrian nagusitzen ziren segurtasun-arrisku horietako asko izaten jarraitzen dute.
Akordioaren lanak arrakasta izaten jarrai dezan, funtsezkoa da lan hori tokian bertan modu eraginkorrean egitea, langileen interesak lehenetsiz.
